Σύμφωνα με τα νεώτερα δεδομένα περίπου κάθε όγδοη γυναίκα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τον καρκίνο του μαστού, ο οποίος καθίσταται ο συχνότερος τύπος καρκίνου στις γυναίκες.
Τα ελπιδοφόρα νέα είναι ότι η θεραπεία του καρκίνου του μαστού εξελίσσεται, βελτιώνεται και εξατομικεύεται διαρκώς κατατάσσοντάς τον ως έναν από τους καλύτερα αντιμετωπίσιμους τύπους καρκίνου. Η χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες της θεραπείας. Ιστορικά, από τον 19ο αιώνα μέχρι και το 1970 υπήρχε μόνο ένας τρόπος χειρουργικής αντιμετώπισης: η μαστεκτομή και μάλιστα η ριζική μορφή της (με αφαίρεση του θωρακικού μυός).
Μετά από συστηματικές μελέτες οι οποίες απέδειξαν ότι οι εκτεταμένες χειρουργικές μέθοδοι δεν οδηγούσαν σε καλύτερη πρόγνωση της ασθένειας, η χειρουργική θεραπεία άρχισε να μετατίθεται από την ριζική μαστεκτομή αρχικά στην τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή και μετά σε επεμβάσεις διατήρησης του μαστού, οι οποίες συνδυάζονται πάντα με ακτινοθεραπεία.
Η συντηρητική θεραπεία εξελίχθηκε διότι τα αρχικά αισθητικά αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά. Στην δεκαετία του 1980 αναπτύχθηκε στη Γερμανία (από τον Prof. Dr. med. W. Audretsch στο Düsseldorf) η ογκοπλαστική μέθοδος, η οποία δανείστηκε τεχνικές από την πλαστική χειρουργική και με την κατάλληλη εφαρμογή της πέτυχε την αφαίρεση μεγάλων καρκινωμάτων σε υγιή όρια ιστού με εξαιρετικά αισθητικά και λειτουργικά αποτελέσματα, με μία μόνο χειρουργική επέμβαση.
Το σημαντικότερο επίτευγμα αυτής της μεθόδου ήταν η άμεση αποκατάσταση του μαστού μετά από την αφαίρεση μεγάλου τμήματος του, που άγγιζε το 20-25% του όγκου του, χωρίς να χρειάζεται χειρουργείο σε δεύτερο χρόνο.
Σήμερα μετά από 30 χρόνια εφαρμογής, γνωρίζουμε ότι η ογκοπλαστική είναι ογκολογικά ασφαλής και μειώνει τόσο τον αριθμό των επαναληπτικών επεμβάσεων, εξαιτίας μη ικανοποιητικής αφαίρεσης του όγκου, όσο και τον αριθμό των μαστεκτομών.
Ο όρος «ογκοπλαστική χειρουργική», που περιγράφει την τεχνική που επιτυγχάνει συντήρηση του μαστού στο 70-80% των περιπτώσεων, είναι ένας συγκεντρωτικός όρος, ο οποίος συμπεριλαμβάνει πολλές τεχνικές, που εφαρμόζονται ανάλογα με τη θέση του όγκου. Περιλαμβάνει τεχνικές σμίκρυνσης του στήθους (reduction), μαστoπηξίας (lifting) και μετατόπισης ιστού εκεί όπου υπάρχει έλλειμμα μετά την εκτομή του όγκου (τοπικοί κρημνοί). Το κριτήριο που καθοδηγεί τον χειρουργό μαστού στην επιλογή του είδους της τεχνικής δεν είναι το απόλυτο μέγεθος του καρκινώματος, αλλά κυρίως η αναλογία όγκου του καρκινώματος προς τον συνολικό όγκο του μαστού.
Η επιτυχία μίας ογκοπλαστικής εγχείρησης προϋποθέτει:
τη σωστή επιλογή της τεχνικής για την αποκατάσταση και μορφοποίηση του μαστού μετά την εκτομή του όγκου,
τη σωστή προεγχειρητική σχεδίαση των τομών,
την επανατοποθέτηση του συμπλέγματος θηλής/ άλω στο κέντρο του μαστού,
το διορθωτικό χειρουργείο του υγιούς μαστού για την αποκατάσταση της συμμετρίας.
Η ογκοπλαστική τεχνική/ τέχνη προϋποθέτει μακροχρόνια εξάσκηση για να μπορεί ο χειρουργός μαστού-μαστολόγος να ανταπεξέλθει επιτυχώς στις εξατομικευμένες απαιτήσεις κάθε ασθενούς. Για περισσότερα από δέκα χρόνια είχα την ευκαιρία να εργαστώ ως επιμελητής σε ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα μαστού της Γερμανίας (Zertifiziertes Brustzentrum, EVK Gelsenkirchen Abteilung für Senologie). Σε αυτά τα χρόνια χειρούργησα περισσότερες από 2000 ασθενείς αποκτώντας έτσι την απαραίτητη εμπειρία που για να μπορώ να προσφέρω στην κάθε γυναίκα, που αντιμετωπίζει κάποια νόσο του μαστού την κατάλληλη θεραπεία.
Το συγκεκριμένο κέντρο μαστού είναι φημισμένο για την μεγάλη του ειδικότητα και εξειδίκευση στην ογκοπλαστική τεχνική χειρουργικής του μαστού (ο Διευθυντής Dr. Α. Abdallah ήταν μαθητής του «πατέρα» της ογκοπλαστικής Prof. Dr. med. W. Audretsch και συγγραφέας επιστημονικού συγγράμματος με θέμα την ογκοπλαστική, Onkoplastische Brustchirurgie, Fallbezogener Αtlas/ oncoplastic breast surgery, case related atlas, Deutscher Ärzteverlag Köln, 2008) καθώς και στην επανορθωτική χειρουργική (με ενθέματα σιλικόνης ή κρημνούς).
Εν κατακλείδι, η σύγχρονη αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού είναι η ογκοπλαστική χειρουργική, εκτός από τις περιπτώσεις που δεν μπορεί να αποφευχθεί η μαστεκτομή. Για να είναι επιτυχής η αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού, απαραίτητες προϋποθέσεις είναι η ακριβής διάγνωση, ο σωστός προγραμματισμός και η επάρκεια της χειρουργικής ομάδας.
Εξωτερικοί ασθενείς με μη ικανοποιητικό αισθητικό αποτέλεσμα μετά από απλή ογκεκτομή χωρίς ογκοπλαστική. Οι ασθενείς προσήλθαν στην κλινική μας για επιδιόρθωση των εισολκών.
Εξωτερικοί ασθενείς με μη ικανοποιητικό αισθητικό αποτέλεσμα μετά από απλή ογκεκτομή χωρίς ογκοπλαστική. Οι ασθενείς προσήλθαν στην κλινική μας για επιδιόρθωση των εισολκών.
Ογκοπλαστικό χειρουργείο σε καρκίνωμα στο άνω έξω τεταρτημόριο.
Ογκοπλαστικό χειρουργείο σε καρκίνωμα στο άνω έξω τεταρτημόριο, πριν από εγχείρηση συμμετρίας στον ετερόπλευρο υγιή μαστό. Ο χειρουργημένος μαστός έχει υποβληθεί σε ακτινοβολία.
Μεγάλο καρκίνωμα σε μικρό μαστό
Αποτέλεσμα ογκοπλαστικού χειρουργείου με χρήση παρακείμενου ιστού μετά από ακτινοβολία. Σε αυτή την ασθενή δε χρειάζεται χειρουργείο συμμετρίας στον ετερόπλευρο υγιή μαστό.
Ογκοπλαστικό χειρουργείο σε καρκίνωμα στο άνω έξω τεταρτημόριο.
Ογκοπλαστικό χειρουργείο σε καρκίνωμα στην 11η ώρα.
Ογκοπλαστικό χειρουργείο σε καρκίνωμα στην 12η ώρα αριστερά
Ογκοπλαστικό χειρουργείο σε καρκίνωμα στο άνω έσω τεταρτημόριο. Η αποκατάσταση μαστού σε όγκους που βρίσκονται στο άνω έσω τεταρτημόριο απαιτεί ιδιαίτερη εμπειρία από το χειρουργό μαστού.
Ογκοπλαστικό χειρουργείο σε καρκίνωμα στο άνω έσω τεταρτημόριο. Σε αυτή την ασθενή δε χρειάζεται χειρουργείο συμμετρίας στον ετερόπλευρο υγιή μαστό.
Ογκοπλαστικό χειρουργείο σε καρκίνωμα στο άνω έσω τεταρτημόριο. Και σε αυτή την ασθενή δε χρειάζεται χειρουργείο συμμετρίας στον ετερόπλευρο υγιή μαστό. Με την ογκοπλαστική ακόμη και σε μαστό μικρού όγκου γίνεται εφικτό ένα πολύ καλό κοσμητικό αποτέλεσμα
Καρκίνωμα στην 6η ώρα του αριστερού μαστού. Η αποκατάσταση έγινε με τεχνική σμίκρυνσης (μειωτική μαστοπλαστική, breast reduction technique).
Καρκίνωμα σε γιγαντομαστία και πτωτικό στήθος. Εξαίρεση όγκου σε συνδυασμό με μειωτική μαστοπλαστική και επανατοποθέτηση συμπλέγματος θηλής–θηλαίας άλω. Στο αριστερό στήθος εφαρμόστηκε ακτινοθεραπεία, η οποία το καθιστά λιγότερο πτωτικό.
Διηθητικός όγκος οπισθοθηλαίως, που προσβάλλει και τη θηλή. Ογκεκτομή με τεχνική σμίκρυνσης και αφαίρεση του συμπλέγματος θηλής–θηλαίας άλω. Τμήμα του δέρματος στην 6η ώρα αντικαθιστά την αφαιρεθείσα θηλή–θηλαία άλω.
Η ογκοπλαστική χειρουργική είναι μια εξελισσόμενη τεχνική στον τομέα της θεραπείας του καρκίνου του μαστού, η οποία συνδυάζει τις ογκολογικές αρχές με τις προηγμένες εφαρμογές πλαστικής χειρουργικής. Αυτή η μέθοδος δεν επικεντρώνεται μόνο στην αφαίρεση του καρκίνου, αλλά και στο αισθητικό αποτέλεσμα, παρέχοντας στους ασθενείς τα πλεονεκτήματα από τις δυο επιστήμες.
Αντιθέτως η τυπική συντηρητική θεραπεία μαστού (BCT) περιλαμβάνει συνήθως την αφαίρεση όγκου ακολουθούμενη από ακτινοθεραπεία, εστιάζοντας κυρίως στον έλεγχο του καρκίνου χωρίς απαραίτητα να αντιμετωπίζει αισθητικά ζητήματα. Στη συνέχεια, θα εξετάσουμε τα πλεονεκτήματα της ογκοπλαστικής χειρουργικής και πώς συγκρίνεται με την τυπική συντηρητική θεραπεία μαστού.
Για ασθενείς με μεγαλύτερους όγκους ή εκείνους που βρίσκονται σε δύσκολες περιοχές του μαστού, η ογκοπλαστική χειρουργική προσφέρει αποτελεσματικές λύσεις. Ενώ στην τυπική BCT είναι περιορισμένη η ικανότητα να διατηρείται το σχήμα του μαστού όταν αφαιρεθεί σημαντικός ιστός, οι ογκοπλαστικές τεχνικές μπορούν να διευκολύνουν μεγαλύτερες εκτομές.
Χρησιμοποιώντας προηγμένες τεχνικές όπως η μεταφορά ιστού ή οι μεταμοσχεύσεις, οι χειρουργοί μπορούν να αφαιρέσουν πιο εκτενή τμήματα, αποφεύγοντας τις παραμορφώσεις του μαστού.
Ένα από τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα της ογκοπλαστικής χειρουργικής είναι η έμφαση στη διατήρηση της αισθητικής. Εκεί που η τυπική BCT μπορεί να οδηγήσει σε ορατές παραμορφώσεις, ειδικά αν αφαιρεθεί μεγάλη ποσότητα ιστού, οι ογκοπλαστικές τεχνικές στοχεύουν στη διατήρηση ή τη βελτίωση του σχήματος του μαστού.
Χρησιμοποιώντας τοπικές ανακατανομές ιστού, η ογκοπλαστική χειρουργική ελαχιστοποιεί την αισθητική επίπτωση της αφαίρεσης όγκου. Οι ασθενείς συχνά αναφέρουν υψηλότερη ικανοποίηση από την εμφάνισή τους μετά τη χειρουργική επέμβαση, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένη αυτοεκτίμηση και συνολική ποιότητα ζωής.
Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε τυπική BCT συχνά αντιμετωπίζουν την πιθανότητα να χρειαστούν πρόσθετες διαδικασίες, όπως διορθωτικές χειρουργικές επεμβάσεις, για να αντιμετωπίσουν αισθητικά ζητήματα μετά από την αφαίρεση του όγκου. Ωστόσο, η ογκοπλαστική χειρουργική μπορεί συχνά να εξαλείψει την ανάγκη για αυτές τις πρόσθετες επεμβάσεις, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα τόσο τον καρκίνο όσο και τα αισθητικά ζητήματα σε μία μόνο διαδικασία.
Αυτή η απλοποιημένη προσέγγιση μειώνει όχι μόνο τον αριθμό των χειρουργικών επεμβάσεων που πρέπει να υποβληθεί ένας ασθενής, αλλά και τον σχετικό χρόνο ανάρρωσης και το ψυχολογικό άγχος.
Η ψυχολογική επίδραση της θεραπείας του καρκίνου του μαστού είναι σημαντική. Η έμφαση της ογκοπλαστικής χειρουργικής στην αισθητική μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένη εικόνα του σώματος και αυτοεκτίμηση, γεγονός που είναι κρίσιμο για την συναισθηματική ανάρρωση. Οι ασθενείς που είναι ικανοποιημένοι με την εμφάνισή τους είναι πιο πιθανό να βιώσουν βελτιωμένα αποτελέσματα ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής τους.
Αντίθετα, η τυπική BCT μπορεί να μην αντιμετωπίζει αυτές τις συναισθηματικές πτυχές τόσο αποτελεσματικά, αφήνοντας ορισμένους ασθενείς δυσαρεστημένους με την εμφάνισή τους μετά την επέμβαση και επηρεάζοντας τη συνολική ποιότητα ζωής τους.
Η ογκοπλαστική χειρουργική έχει συσχετιστεί με χαμηλότερα ποσοστά επιπλοκών σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους. Δεδομένου ότι αυτή η προσέγγιση συχνά έχει ως αποτέλεσμα καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα, οι ασθενείς μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα όπως οι επιπλοκές στην επούλωση πληγών ή ψυχολογική δυσφορία που σχετίζεται με την εμφάνισή τους.
Ο προσεκτικός σχεδιασμός και η εκτέλεση που εμπλέκονται στις ογκοπλαστικές τεχνικές μπορούν να συμβάλλουν σε πιο ομαλές αναρρώσεις, χαμηλότερα ποσοστά επαναλαμβανόμενων επεμβάσεων και πιο θετική συνολική εμπειρία.
Η ογκοπλαστική χειρουργική προσφέρει μια ευρεία γκάμα τεχνικών που προσαρμόζονται στις ατομικές ανάγκες των ασθενών. Ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση του όγκου, οι χειρουργοί μπορούν να επιλέξουν από διάφορες επιλογές, όπως τεχνικές μείωσης μαστού, τοπικές ανακατανομές ιστού ή ακόμη και ελεύθερες μεταμοσχεύσεις ιστού.
Αυτή η ευελιξία επιτρέπει την εξατομικευμένη προσέγγιση θεραπείας που μπορεί να καλύψει καλύτερα τις συγκεκριμένες συνθήκες κάθε ασθενούς. Αντίθετα, η τυπική BCT είναι πιο ομοιόμορφη στην προσέγγισή της, γεγονός που μπορεί να μην καλύψει αποτελεσματικά τις ατομικές παραλλαγές των ασθενών.
Έρευνες δείχνουν ότι η ογκοπλαστική χειρουργική μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα οφέλη σε σύγκριση με την τυπική BCT, ιδιαίτερα όσον αφορά την ψυχική ευημερία και την ικανοποίηση από τα χειρουργικά αποτελέσματα. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς που υποβάλλονται σε ογκοπλαστικές διαδικασίες συχνά αναφέρουν χαμηλότερα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης, καθώς και υψηλότερη ικανοποίηση από την εμφάνιση του μαστού τους με την πάροδο του χρόνου.
Αυτό είναι κρίσιμο για τη μακροχρόνια ανάρρωση, καθώς η συναισθηματική ευημερία σχετίζεται στενά με τη σωματική υγεία.
Η ογκοπλαστική χειρουργική αντιπροσωπεύει μια σημαντική πρόοδο στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, προσφέροντας πολυάριθμα πλεονεκτήματα σε σχέση με την τυπική συντηρητική θεραπεία μαστού. Με την έμφαση που δίνει στα αισθητικά αποτελέσματα, τη συνολική φροντίδα και τις προσαρμοσμένες χειρουργικές τεχνικές, η ογκοπλαστική χειρουργική όχι μόνο αντιμετωπίζει τις φυσικές πτυχές της θεραπείας του καρκίνου αλλά και τις συναισθηματικές και ψυχολογικές ανάγκες των ασθενών.
Ενώ η τυπική BCT υπήρξε πυλώνας της θεραπείας του καρκίνου του μαστού για χρόνια, οι περιορισμοί της στην αντιμετώπιση των αισθητικών ανησυχιών και των ατομικών αναγκών των ασθενών αναδεικνύουν τα πλεονεκτήματα των ογκοπλαστικών τεχνικών. Οι ασθενείς που εξετάζουν τις επιλογές τους θα πρέπει να συμμετάσχουν σε διεξοδικές συζητήσεις με τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης, ζυγίζοντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε προσέγγισης με βάση τις μοναδικές τους συνθήκες.
Τελικά, ο στόχος κάθε θεραπείας του καρκίνου του μαστού θα πρέπει να είναι η εξασφάλιση αποτελεσματικού ελέγχου του καρκίνου, ενώ παράλληλα προάγεται η καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής. Η ογκοπλαστική χειρουργική ξεχωρίζει ως μια ελκυστική επιλογή για πολλούς ασθενείς, προσφέροντας μια ισορροπημένη προσέγγιση που καλύπτει τόσο ιατρικές όσο και αισθητικές ανάγκες.