Η διατροφή έχει αποδειχθεί πως συμβάλλει σημαντικά στη διατήρηση της καλής υγείας. Είναι ενδεικτικό πως οι γυναίκες που προσέχουν τι βάζουν στο πιάτο τους μετά την κλιμακτήριο αντιμετωπίζουν μειωμένο κίνδυνο να διαγνωστούν με καρκίνο του μαστού. Αρκεί, όπως δείχνει νέα έρευνα, στην οποία συμμετείχαν δεκάδες χιλιάδες γυναίκες, να επιλέγουν τις σωστές τροφές.
Ποιες είναι αυτές; Τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης, καθώς σε αυτά απέδωσαν οι επιστήμονες τη μείωση του κινδύνου – που σημειωτέον υπολογίστηκε κατά 14% κατά μέσον όρο.
Παρ’ όλα αυτά, η ερευνητική ομάδα έκανε ένα βήμα παραπέρα δημιουργώντας μία λίστα με εκείνα τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης τα οποία είναι πιο ωφέλιμα. Πιο συγκεκριμένα, την προστασία αυτή αποκόμιζαν μόνο όσες είχαν υψηλά στις καθημερινές προτιμήσεις τους τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα φρούτα, τα λαχανικά, τους ξηρούς καρπούς, τα όσπρια και τα φυτικά έλαια. Επίσης, στην ίδια λίστα συμπεριλαμβάνονται το τσάι και ο καφές – χωρίς όμως ζάχαρη.
Είναι σημαντικό, δε, να υπογραμμιστεί πως οι σωστές διατροφικές επιλογές τους λειτουργούσαν ως ασπίδα προστασίας παρότι κατανάλωναν περιστασιακά κόκκινο κρέας και πουλερικά.
Αντιθέτως, οι συνομήλικές τους των οποίων η διατροφή ήταν κατά βάση ανθυγιεινή, παρότι περιείχε πολλά φυτικής προέλευσης τρόφιμα, δεν απολάμβαναν τα ίδια οφέλη όπως φάνηκε από τα δεδομένα της ίδιας μελέτης. Τέτοιου είδους διατροφή ήταν αυτή στην οποία πρωταγωνιστούσαν οι φρουτοχυμοί με προσθήκη ζάχαρης, τα επεξεργασμένα δημητριακά (π.χ. λευκά μακαρόνια, λευκά δημητριακά πρωινού κ.λπ.), οι πατάτες, τα ροφήματα με ζάχαρη αλλά και οι γλυκές απολαύσεις. Μάλιστα, όσες είχαν υιοθετήσει κακές διατροφές συνήθειες διέτρεχαν κατά 20% μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο του μαστού.
Η μελέτη
Η μελέτη ξεκίνησε το 1993. Τότε οι γυναίκες που εντάχθηκαν σε αυτή συμπλήρωσαν ένα αναλυτικό ερωτηματολόγιο διατροφής, διαδικασία που επανέλαβαν και το 2005. Έπειτα και με βάση τα δεδομένα που συλλέχθηκαν, ταξινομήθηκαν σε κατηγορίες αναλόγως με την κατανάλωση ζωικών προϊόντων και σε υποκατηγορίες αναλόγως με την κατανάλωση φυτικών. Η ταξινόμηση έγινε με βάση 18 διαφορετικές κατηγορίες τροφίμων.
Η μέση ηλικία των γυναικών κατά την έναρξη της μελέτης ήταν τα 21 χρόνια, με τους ερευνητές να τις παρακολουθούν επί 21 χρόνια. Στο μεσοδιάστημα, οι 3.968 από αυτές εκδήλωσαν καρκίνο του μαστού.
Από την ανάλυση των διαθέσιμων στοιχείων η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι η διατροφή συσχετιζόταν ισχυρά με τον κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου. Τονίζουν, δε, ότι η μείωση του κινδύνου κατά 14% είναι πολύ σημαντική, δεδομένου πως κάθε γυναίκα ανά τον κόσμο έχει μία στις οκτώ πιθανότητες να εκδηλώσει τον συγκεκριμένο καρκίνο.
Είναι σημαντικό πάντως να υπογραμμιστεί πως τα συμπεράσματα της νέας αυτής μελέτης παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Διατροφής (Nutrition 2022). Συνεπώς τα ευρήματα θεωρούνται προκαταρκτικά ώσπου να δημοσιευθούν σε επιστημονική επιθεώρηση έπειτα από αξιολόγηση από ομάδα ανεξάρτητων ειδικών.
Τα ωφέλιμα τρόφιμα
Σε κάθε περίπτωση, τα ευρήματα της μελέτης οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είναι εσφαλμένη η αντίληψη πως ένα διαιτολόγιο που δεν περιέχει πολλά κρέατα – πόσο μάλλον επεξεργασμένα – είναι υγιεινό, όπως υπογράμμισε στο ίδιο συνέδριο η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Sanam Shah, υποψήφια διδάκτωρ Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris-Saclay, στη Γαλλία.
«Δεν είναι εξίσου υγιεινά όλα τα διαιτολόγια που βασίζονται σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα» δήλωσε. «Πολλοί νομίζουν ότι αν κόψουν το κρέας και τα προϊόντα του τρέφονται υγιεινά, αλλά αυτό δεν ισχύει. Έχει σημασία τι είδους φυτικά τρόφιμα καταναλώνει κάποιος».
Όπως πάντως διευκρίνισε, καμία από τις γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη δεν είχε αποκλείσει εντελώς το κρέας από τη διατροφή της. Επιπλέον, καμία δεν ήταν χορτοφάγος, συνεπώς έτρωγαν και γαλακτοκομικά προϊόντα, ψάρια και αβγά.
Το ερώτημα εντούτοις που γεννάται είναι πώς η πλούσια σε υγιεινά φυτικά τρόφιμα διατροφή μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Η απάντηση όμως παραμένει άγνωστη, καθώς δεν έχει ακόμη αποκωδικοποιηθεί ο ακριβής μηχανισμός. Η Dr. Shah πάντως εκτιμά ότι το κλειδί πιθανώς είναι οι φυτικές ίνες, οι οποίες ασκούν αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση.